De Ecotopia-Biketour
Met welk milieuprobleem heb je als kind nu het meest te maken? Bij mij was dat in elk geval de auto. Auto’s verstoorden voortdurend het buitenspelen en autowegen bedierven de naburige bossen. Fietsen, da’s juist leuk. Het is dan ook geen wonder dat ik via een fietstocht in contact kwam met de milieubeweging. Jongeren Milieu Aktief heeft een paar keer een ‘jongerenmilieufietstocht’ georganiseerd. Met een grote groep in een grote sliert of blok van de ene naar de andere plaats, het rijden geeft al veel bekijks, en dan in de halteplaatsen acties, vaak in de vorm van straattheater, om de bevolking bij het thema van de fietstocht te betrekken.
Deze fietstochten vond ik fantastisch, dus toen ik las dat er een grote fietstocht was door Europa naar Ecotopia in Nederland kon ik het niet laten om de laatste dagen mee te rijden. Als ik zeg ‘grote fietstocht’ dan bedoel ik vooral: lange fietstocht – de eerste deelnemers begonnen al in Wenen, en ze kozen vervolgens geen rechte lijn richting Nederland, nee, ze volgden een boog via Praag, Berlijn en Bremen.
Onderweg kwamen er steeds nieuwe deelnemers bij. Gemiddeld waren het er rond de veertig, uit allerlei landen, waaronder Duitsland, Portugal, Litouwen en Israël. Een vijftiental kwam uit Kroatië en Bosnië, en er was ook een groep Koreanen, die in Seoul fietsdemonstraties organiseert.
Bij deze fietstocht reden de deelnemers meestal in losse groepjes, iedereen in z’n eigen tempo en met pauzes naar keuze. Maar wat doe je zoal op zo’n tocht, behalve fietsen en (ijsjes) eten? Tijdens het Nederlandse deel werd geen actie gevoerd, maar eerder op de tocht waren wel verschillende originele acties, zoals een body-painted fietsdemo door Praag. In Nederland waren wel verschillende workshops, van yoga en ‘ogentraining’ tot meer inhoudelijke workshops.
Een bijzondere overnachtingsplek was de Betuwse Bongerd in Slijk-Ewijk (bij Nijmegen). Ook de JMA-fietstochten deden dit dorp twee maal aan. De ‘Bongerd’ is een fruitboomgaard die door Milieudefensie is gekocht tijdens de campagne tegen het ‘MTC’, een groot haven-, industrie- en overslagterrein dat daar dreigde te worden neergepoot. Alex van Milieudefensie en Peter van GroenFront vertelden ’s avonds over deze campagne en over de Betuwelijn. De conclusie van deze boeiende discussieavond was dat de grootste kans op succes er is bij een samenspel van juridische, publicitaire en radicale acties, waarbij ieder zijn eigen specialiteit beoefent. (De Betuwse Bongerd produceert trouwens de lekkerste appelsap die ik ooit gedronken heb!)
Halverwege bij een fietstocht aanhaken bleek nog niet zo eenvoudig…
Vrijdag 6 augustus. Ik rijd ’s avonds van station Oldenzaal naar Nordhorn, een stad net over de Duitse grens, waar de fietstocht vanavond zou overnachten. Al gauw vind ik het adres dat op de webstek staat. Het blijkt een kantoor te zijn van de plaatselijke kerk, en het is gesloten. Het was zeker het contactadres voor de organisatoren voor het vinden van een slaapplek, maar daar heb ik nu nix aan. Wat moet ik nou doen? Ik rijd nog wat rond en verdwaal in zo’n labyrintische woonwijk met maar één in- en uitgang, en kom vervolgens op een industrieterrein terecht. Uiteindelijk ontmoet ik een taxichauffeur die mij verder helpt. Ik had nl. nog één aanwijzing: de slaapplek zou bij een klooster zijn. De taxichauffeur vertelt dat het dichtstbijzijnde klooster vijf km buiten de stad is. Na een nachtelijke tocht over bospaadjes vind ik het klooster, maar ook dat is verlaten. Dan rol ik mijn matje maar uit op een verscholen lapje gras – het is gelukkig prachtig weer. Zaterdag 7 augustus. De volgende dag peddel ik op mijn gemak door het grensgebied en door Twente, op weg naar Nijverdal. Daar zou ik met Aster uit Wageningen een workshop appelflappenbakken geven en een praatje over JMA houden voor de fietsers. Tot mijn verbazing is er niemand op het terrein – zou het adres alweer niet kloppen? De terreinbeheerder verzekert mij dat de fietsers wel verwacht worden, en om zeven uur duikt inderdaad één fietser op – en twee uur later nog een. Geleidelijk druppelen ze binnen. Het blijkt dat ze een stuk noordelijker dan Nordhorn overnacht hebben en dus veel verder moesten rijden. De fietskar met groente arriveert na tienen, en de fietskar met de pannen pas rond middernacht. Het eten wordt gekookt op het kampvuur, zoals de fietsers gewend zijn, en om 1 uur hebben we nog een lekkere Koreaanse ‘avond’maaltijd. |
Ik merkte dat de fietsers een hechte groep vormden, maar ze stonden hartelijk open voor nieuwe mensen. Het mooiste moment van de fietstocht was misschien wel de aankomst op Ecotopia: we werden als helden binnengehaald met gejuich en een ereboog. De kilometervreters hadden ook wel een flinke prestatie geleverd.
Bram van Reemst
Dit artikel is eerder verschenen in de Groene Golf (ledenblad JMA) 2004 nr. 6.